IPv6 এর বেসিক ধারণা
IPv6 হলো একটি প্রটোকল। IPv6 এর এড্রেস হলো ১২৮ বিটের । ইন্টারনেটে নতুন পরিচয় হিসেবে চালু হলো ইন্টারনেট প্রটোকল ভার্সন ৬ (IPv6) ইন্টারনেট সোসাইটির বরাতে এক খবরে বিবিসি জানিয়েছে, ট্রিলিয়নেরও অধিক ইন্টারনেট ব্যবহারকারীর নিজস্ব আইপি ঠিকানা হিসেবে পরিচিতি দিতেই আইপিভি ৬ চালু হয়েছে।
কেন IPv6 প্রয়োজন?
আমরা সবাই জানি IPv4 হলো ৩২ বিটের। সুতরাং এর এড্রেসের সংখ্যা হলো ২^৩২ = ৪২৯৪৯৬৭২৯৬ টি। কিন্তু ইন্টারনেট ব্যবহারের সংখ্যা যেভাবে দিন দিন বৃদ্ধি পাচ্ছে, এই এড্রেসগুলো দ্রুতই শেষ হয়ে যাবে। তাই এই সীমাবদ্ধতা দূর করার জন্য IPv6 এর সংস্করন।
IPv6 এর প্রকারভেদ
১) ইউনিকাস্ট (Unicast)
2) এনিকাস্ট (Anycast)
৩)মাল্টিকাস্ট (Multicast)
- Unicast আবার তিন প্রকার
১) লিংক লোকাল (Link local) – FE80::/10
২) ইউনিক লোকাল ( Unique local) – FC00::/7 (প্রাইভেট আইপি এড্রেস)
৩) গ্লোবাল ( Global)- পাবলিক আইপি
- এনিকাস্ট (Anycast)
FE80::1
FE80::2
- মাল্টিকাস্ট (Multicast)
IPv6 এ মাল্টিকাস্ট এড্রেস হলো FF00::/8. IPv6 এর এই মাল্টিকাস্টিং এড্রেসকে IPv4 এর Broadcast এর সাথে তুলনা করা যায়। অনেকগুলি হোস্টে নিকট কোনো মেসেজ পাঠাতে IPv6 এই মাল্টিকাস্ট ব্যবহার করে। লক্ষ্যণীয় যে IPv6 এ Broadcast নেই, ফলে মাল্টিকাস্ট অনেক গুরুত্বপূর্ন।
চলুন এবার একটি গুরুত্বর্পুন বিষয় নিয়ে আলোচনা করি। আমাদের IPv4 এর মধ্যে দিয়ে মধ্যে দিয়ে কিভাবে IPv6 এর টানেলিং করা যায়, সেই বিষয়টি দেখি.....
IPv4 এর মধ্য দিয়ে IPv6 টানেলিং
এ ধরনের একটি নেটওয়ার্কে কিভাবে টানেলিং করবেন চলুন দেখি
Router R1 configuration command line
R1(config)#hostname titas1
titas1(config)#enable secret class
titas1(config)#ipv6 unicast-routing
titas1(config)#ipv6 cef
titas1(config)#interface Loopback 0
titas1(config-if)#ip address 1.1.1.1 255.255.255.255
titas1(config-if)#exit
titas1(config)#interface f0/0
titas1(config-if)#ip address 192.168.1.1 255.255.255.252
titas1(config-if)#no shutdown
titas1(config-if)#exit
titas1(config)#interface Serial0/0
titas1(config-if)#encapsulation frame-relay
titas1(config-if)#no shutdown
titas1(config-if)#exit
titas1(config)#interface Serial0/0.1 point-to-point
titas1(config-if)#bandwidth 128
titas1(config-if)#ip address 172.16.1.1 255.255.255.252
titas1(config-if)#ipv6 address C:C:C:C::1/64
titas1(config-if)#ipv6 ospf 1 area 0
titas1(config-if)#frame-relay interface-dlci 181
titas1(config-if)#exit
titas1(config)#interface Serial0/0.2 point-to-point
titas1(config-if)#bandwidth 128
titas1(config-if)#ip address 172.16.2.1 255.255.255.252
titas1(config-if)#ipv6 address D:D:D:D::1/64
titas1(config-if)#ipv6 ospf 1 area 0
titas1(config-if)#frame-relay interface-dlci 182
titas1(config-if)#exit
titas1(config)#ipv6 router ospf 1
titas1(config-rtr)#router-id 1.1.1.1
titas1(config-rtr)#exit
titas1(config)#interface Tunnel 1
titas1(config-if)#ipv6 address B:B:B:B::1/64
titas1(config-if)#ipv6 ospf 1 area 1
titas1(config-if)#tunnel source 192.168.1.1
titas1(config-if)#tunnel destination 192.168.1.2
titas1(config-if)#tunnel mode ipv6ip
titas1(config-if)#exit
titas1(config)#line vty 0 4
titas1(config-line)#password cisco
titas1(config-line)#login
titas1(config-line)#exit
Router R2 configuration command line
R2(config)#hostname titas2
titas2(config)#enable secret class
titas2(config)#ipv6 unicast-routing
titas2(config)#ipv6 cef
titas2(config)#interface Loopback 0
titas2(config-if)#ip address 2.2.2.2 255.255.255.255
titas2(config-if)#exit
titas2(config)#interface f0/0
titas2(config-if)#ip address 192.168.1.2 255.255.255.252
titas2(config-if)#no shutdown
titas2(config-if)#exit
titas2(config)#interface f0/1
titas2(config-if)#ip address 10.1.2.2 255.255.255.0
titas2(config-if)#ipv6 address A:A:A:A::2/64
titas2(config-if)#ipv6 ospf 1 area 1
titas2(config-if)#no shutdown
titas2(config-if)#exit
titas2(config)#ipv6 router ospf 1
titas2(config-rtr)#router-id 2.2.2.2
titas2(config-rtr)#exit
titas2(config)#interface Tunnel 1
titas2(config-if)#ipv6 address B:B:B:B::2/64
titas2(config-if)#ipv6 ospf 1 area 1
titas2(config-if)#tunnel source 192.168.1.2
titas2(config-if)#tunnel destination 192.168.1.1
titas2(config-if)#tunnel mode ipv6ip
titas2(config-if)#exit
titas2(config)#line vty 0 4
titas2(config-line)#password cisco
titas2(config-line)#login
titas2(config-line)#exit
Router R3 configuration command line
R3(config)#hostname titas3
titas3(config)#enable secret class
titas3(config)#ipv6 unicast-routing
titas3(config)#ipv6 cef
titas3(config)#interface Loopback 0
titas3(config-if)#ip address 3.3.3.3 255.255.255.255
titas3(config-if)#exit
titas3(config)#interface Serial0/0
titas3(config-if)#encapsulation frame-relay
titas3(config-if)#no shutdown
titas3(config-if)#exit
titas3(config)#interface Serial0/0.1 point-to-point
titas3(config-if)#bandwidth 256
titas3(config-if)#ip address 10.1.1.1 255.255.255.252
titas3(config-if)#ipv6 address E:E:E:E::1/64
titas3(config-if)#ipv6 ospf 1 area 0
titas3(config-if)#frame-relay interface-dlci 881
titas3(config-if)#exit
titas3(config)#interface Serial0/0.2 point-to-point
titas3(config-if)#bandwidth 128
titas3(config-if)#ip address 172.16.1.2 255.255.255.252
titas3(config-if)#ipv6 address C:C:C:C::2/64
titas3(config-if)#ipv6 ospf 1 area 0
titas3(config-if)#frame-relay interface-dlci 811
titas3(config-if)#exit
titas3(config)#ipv6 router ospf 1
titas3(config-rtr)#router-id 3.3.3.3
titas3(config-rtr)#exit
titas3(config)#line vty 0 4
titas3(config-line)#password cisco
titas3(config-line)#login
titas3(config-line)#exit
Router R4 configuration command line
R4(config)#hostname titas4
titas4(config)#enable secret class
titas4(config)#ipv6 unicast-routing
titas4(config)#ipv6 cef
titas4(config)#interface Loopback 0
titas4(config-if)#ip address 4.4.4.4 255.255.255.255
titas4(config-if)#exit
titas4(config)#interface Serial0/0
titas4(config-if)#encapsulation frame-relay
titas4(config-if)#no shutdown
titas4(config-if)#exit
titas4(config)#interface Serial0/0.1 point-to-point
titas4(config-if)#bandwidth 256
titas4(config-if)#ip address 10.1.1.2 255.255.255.252
titas4(config-if)#ipv6 address E:E:E:E::2/64
titas4(config-if)#ipv6 ospf 1 area 0
titas4(config-if)#frame-relay interface-dlci 882
titas4(config-if)#exit
titas4(config)#interface Serial0/0.2 point-to-point
titas4(config-if)#bandwidth 128
titas4(config-if)#ip address 172.16.2.2 255.255.255.252
titas4(config-if)#ipv6 address D:D:D:D::2/64
titas4(config-if)#ipv6 ospf 1 area 0
titas4(config-if)#frame-relay interface-dlci 821
titas4(config-if)#exit
titas4(config)#ipv6 router ospf 1
titas4(config-rtr)#router-id 4.4.4.4
titas4(config-rtr)#exit
titas4(config)#line vty 0 4
titas4(config-line)#password cisco
titas4(config-line)#login
titas4(config-line)#exit
আজকের মতো এখানেই শেষ করলাম । সবাই ভাল থাকবেন .......
পোস্ট সম্পর্কিত সমস্যার জন্য মন্তব্য দিন।ডাউনলোড লিঙ্ক এ সমস্যা জন্য ইনবক্স করুন Aimzworld007
ConversionConversion EmoticonEmoticon